Een unieke familie-vertelling over de oorlog
Over de Tweede Wereldoorlog zijn reeds veel boeken uitgegeven, maar er is nog niet eerder een boek geschreven waarin op een unieke manier de familieherinneringen aan de oorlog worden geplaatst in het decor van een dorp en zijn regio. Het gaat om de familie Vrancken, familie Mesterom en aanverwanten.
Schrijver van het boek is Harry Vrancken, mijn vader. Hij heeft vier jaar lang archieven doorgespit en verhalen bij familieleden, vrienden en kennissen opgehaald. Wanneer dan nog informatie ontbrak en de puzzel daardoor niet gelegd kon worden, dan zette hij ’the extra mile’. Zo heeft Harry gecorrespondeerd met de familie van overleden soldaten om te achterhalen wat hun achtergrond was en hoe zij tijdens de oorlog in Bunde of omgeving terecht kwamen.
Wat Harry zelf op de achterkant van de boekomslag zegt over zijn boek:
Herinneringen van en over de Tweede Wereldoorlog leven onverminderd voort zelfs 80 jaar na dato. Ze zijn blijvend, maar kunnen door overlevering vervagen, vervormen of zelfs een eigen loop nemen als ze niet aan het papier toevertrouwd zijn. Vooral als het gebeurtenissen van je familie en over je omgeving betreft. Vandaar mijn behoefte om ze te verzamelen en te bundelen in dit boekwerkje. Want verloren gaan mogen ze niet.
De interesse voor WWII werd al vroeg in mijn jeugd aangewakkerd door mijn vader die bij wandelingen in ons dorp en toertochtjes over de grens in Duitsland ons wees op “traces of war”. Dan borrelden de herinneringen bij hem op en luisterde ik met toenemende belangstelling.
Ook mijn moeder wist in haar ‘avond-leven’ bij het zien van oude foto’s altijd wel iets te vertellen wat ik niet eerder gehoord had.
En ongevraagd kreeg je van je oudere familieleden, zussen, neven, ooms en schoonfamilie informatie hoe zij de oorlog ervaren hebben. Vooral van mijn zus Annie en zwager Piet, dankjewel!Blijft niet onvermeld dat op nationaal niveau onze geallieerde bevrijders jaarlijks met respect en dankbaarheid herdacht worden, hetgeen ‘het bevrijdingsvuur’ in ons levendig houdt.
Uit het boek
Ter illustratie van de opzet van het boek heb ik hieronder een bladzijde overgenomen.
9 april 1942.
Het normale burgerleven gaat gewoon door. Mijn peettante Leontine Brouwers (*1907-†1989), zus van mijn moeder, huwt met huisschilder Toon van Bilsen (*1909-†1989).
31-mei-1942 Grote bombardementen (De eerste “Thousand Bomber Raid”).
De Duitse stad Köln wordt gebombardeerd. Het is een van de eerste grote massa-bombardementen in antwoord op de Duitse bombardementen (Operatie Millennium). Een onafzienbare dichte stroom aan vliegtuigen vliegt in de nacht van 30-31 mei over Limburg richting Duitsland.
In Bunde is de overtocht van deze dreigend brommende vliegtuigarmada te horen en te zien. Men zoekt beschutting en schuilt langdurig in de kelder terwijl aanhoudend de Rozenkrans gebeden wordt.
In totaal worden 1047 bommenwerpers ingezet met elk een lading van 1,5 ton explosieven. Ongeveer twee-derde is brandbom. 900 Vliegtuigen bereiken het doelgebied. 41 Keren er niet meer terug. In Köln zijn 480 burgerdoden, 5000 gewonden en 2500 branden. 3300 Gebouwen worden totaal verwoest en 2100 zwaar beschadigd. Er zijn 45.000 daklozen.
Ongeveer 150.000 stedelingen verlaten de stad na de aanval; een kwart van de bevolking.
Uit het dagboek van Joop Geijsen Meerssen:
Er zijn enorme hoeveelheden (1055 stuks) Engelse vliegtuigen overgevlogen tussen 13.45 en 15.30 uur. Luchtalarm. Bommen zijn gevallen in het weiland bij bakker Monissen (Humcoverstraat) en boren twee gaten van acht meter. Enkele koeien gedood. De Engelse zender (Radio Oranje) bericht: Keulen en omgeving is gebombardeerd, 44 toestellen keren niet meer terug. Boven Elsloo is een toestel neergeschoten.
1942 Duitse invloed.
De NSB-burgemeester Peeters in Maastricht wijzigt straatnamen die genoemd zijn naar het koninklijk huis. De Wilhelminasingel gaat Wijckersingel heten, de Wilhelminabrug Sint Antoniusbrug en het Julianaplein heet voortaan Willem van Gulikplein. Ook dwingen de Duitsers ons om het Julianakanaal Kanaal van Maastricht naar Wessem te laten heten.
1942 juli Rijwielen inleveren
Fietsen worden gevorderd door de Duitse bezetter.
Als eerste begint men in de grote plaatsen in Nederland. Bij bruggen, stations worden fietsers aangehouden en van hun rijwiel ontdaan. Nederlandse NSB’ers voeren deze acties uit.
Om onder de inleverdwang te ontkomen zorgt mijn vader voor een vrijstelling. Hij stelt zijn fiets ter beschikking aan zijn werkgever onder voorwendsel dat hij gasverkenner is in Geleen. Op basis hiervan verleent de gemeente Bunde hem een inlever-vrijstelling. Door goede connecties met het bedrijf en de gemeente lukt het vader gemakkelijk om deze ontheffing te verkrijgen.
Beperkte oplage
Ik vind het een prachtig en aangrijpend boek. Het heeft me veel geleerd over mijn familie, hun herinneringen aan de oorlog en hun houding tijdens de oorlog.
Het boek is in eigen beheer gedrukt en in beperkte oplage beschikbaar. Het is bedoeld voor familie en specifieke personen die een bijdrage aan het boek hebben geleverd.
2 gedachten over “Herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog in Bunde en de regio (Harry Vrancken)”
Hoi Bart,
Dank voor je mooie recensie!
Fijn dat het document bijdraagt aan het bewust worden hoe onze families de oorlogsdreigingen ervaren hebben. …. En soms met verregaande beïnvloeding van hun verdere levensloop.
Het doet goed om te vernemen dat ook je zus en broer, Marijke en Paul, met veel interesse aan het lezen zijn en jouw mening delen.
Je hebt helemaal gelijk Bart! Het is een uniek boek geworden. Je vader heeft onverwachte talenten! Marijke en Franc hebben het boek ook met bewondering gelezen.